O firmie

Znajdziesz tu wszyskie istotne informacje o firmie. Historia, polityka prywatności, kodeks etyczny oraz galerię zdjęć.

Aktualności

Tutaj znajdziesz najnowsze informacje o naszej firmie, a także newsy ze świata ratownictwa medycznego.

Kariera

Kochamy naszą pracę. Łączy nas przekonanie, że każde życie i zdrowie człowieka jest cenne. Dlatego pomagamy wszystkim ludziom, gdy znajdą się w potrzebie. Chronimy zdrowie i życie. To więcej, niż tylko praca. To służba.
Ratownictwo news

Utopiona medycyna. Wstęp do poznania chorób i urazów nurkowych.

Pomimo że nurkowanie można zaliczyć do sportów ekstremalnych, dyscyplina ta staje się coraz bardziej popularna nawet wśród osób nieprzeszkolonych w nurkowaniu np.: podczas wakacyjnego odpoczynku w Polsce lub zagranicą. Szeroki dostęp do tej rekreacji sprawia, że przed personelem medycznym, postawione zostały nowe wyzwania.

Zadajmy sobie pytanie: Czy systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego przygotowany jest na nowe zagrożenia związane z podwodną turystyką?

Zauważmy, że program studiów na kierunku Ratownictwo Medyczne nie zakłada nauki w tym zakresie.

Ponad to braki kadrowe specjalistów z zakresu medycyny hiperbarycznej oraz sprzętowe w szpitalach mieszczących się w miejscowościach atrakcyjnych pod kątem nurkowym sprawia, że osoba doznająca urazów lub chorób w wyniku tej dyscypliny sportu nie otrzyma pomocy na odpowiednim poziomie i czasie.

Pojęcie ciśnienia atmosferycznego i wpływ na organizm człowieka.

Aby móc mówić o chorobach i urazach związanych z nurkowaniem niezbędne będzie przypomnienie sobie podstaw fizyki.

Ciśnienie atmosferyczne to ciężar powietrza, jakie nas otacza spowodowany przez siłę grawitacji.[1]1[1] Ciśnienie na poziomie morza jest względnie stałe i określamy ją jako jedną atmosferę (1 ata). Im jesteśmy wyżej, tym ciśnienie atmosferyczne maleje.

Ciśnienie hydrostatyczne jest to nic innego jak siła nacisku słupa cieczy na ciała, jakie się w niej znajdują.

Z tego względu, że ciało ludzkie składa się w 75% z wody, człowiek będąc pod wodą, fizycznie nie odczuwa zmian ciśnienia. Dzieje się to dla tego, że woda jest nieściśliwa i pozwala na równomierne rozłożenia ciśnienia w organizmie. Dokładniej obrazuje to prawo Pascala: "Ciśnienie w każdym punkcie cieczy jest jednakowe i równe ciśnieniu zewnętrznemu" lub "Ciśnienie zewnętrzne rozchodzi się w cieczy, lub gazie jednakowo
  we wszystkich kierunkach".

Większość nie znaczy całość. W naszym ciele znajdują się przestrzenie niewypełnione wodą tylko powietrzem. Do tych przestrzeni zaliczamy między innymi: przewód pokarmowy, płuca, zatoki przynosowe, jama bębenkowa.[2]2[2]

Powietrze, jakie znajduje się w wyżej wymienionych przestrzeniach, jest pod takim samym ciśnieniem jak na lądzie i reaguje adekwatnie do zmieniających się ciśnień.

Wpływ głębokości na ciśnienie i gęstość powietrza pod wodą.

Nurkując, ciśnienie jakie nas otacza ulega znacznej zmianie, gdyż woda jest dużo gęstsza i cięższa w stosunku do powietrza. W momencie kiedy ciśnienie zaczyna ulegać zmianie tj.: podczas nurkowania, czy latania, zaczynamy odczuwać dyskomfort bólowy. Dzieje się to dla tego, że słup wody morskiej o wysokości 10 metrów wywiera takie samo ciśnienie jak atmosfera. Z tego względu, na każde 10 metrów zanurzenia nurka ciśnienie hydrostatyczne zwiększa się o 1 atmosferę (atm).

Poniższa rycina przedstawia zależność ciśnienia hydrostatycznego do głębokości na jakiej znajduje się osoba nurkująca. Zmiany te, można zauważyć tuż po zanurzeniu nawet podczas nurkowania na basenie.

Rysunek 1 Zależność ciśnienia hydrostatycznego do głębokości

Wraz ze zwiększaniem się głębokości, zmniejsza się objętość powietrza w naszych przestrzeniach powietrznych (prawo Boyle’a – Mariotte’a).[3]3[3]

Przykład 1: Osobie, która zanurzy się na głębokości 10 m, ciśnienie o wartości równej 2 atmosfery, spowoduje zmniejszenie się objętości gazu w opisywanych wyżej przestrzeniach powietrznych do połowy.

Przykład 2: Osobie, która zanurzy się na głębokości 30 m, ciśnienie o wartości równej 4 atmosfery, spowoduje zmniejszenie się objętości gazu w opisywanych wyżej przestrzeniach powietrznych do jednej trzeciej itd. (rycina nr 2).

Rysunek 2 Wpływ głębokości i ciśnienia hydrostatycznego na zmianę objętości i gęstości

Powyższe zjawisko oddziałuje również na gęstość powietrza. Jak wcześniej opisywaliśmy, podczas zanurzenia się wzrasta ciśnienie. Powoduje to, że cząsteczki gazu zostają ściśnięte, a gęstość stosunkowo wzrasta.

Płetwonurek, który przebywa na głębokości 40 metrów zasysa powietrze 5x gęstsze od tej zasysanej na powierzchni. Oznacza to,  że objętość płuc nurka będzie stała (taka jak na powierzchni), zaś powietrze, które mamy w płucach w trakcie wychodzenia
  na powierzchnie zacznie się rozprężać.

Gdy napełnimy balon na głębokości 30 metrów, to podczas wynurzania się powietrze w nim uwięzione zacznie się rozprężać, zwiększając systematycznie jego obwód. To samo zadzieje się z płucami osoby nurkującej, gdy wstrzyma ona powietrze podczas wynurzania się. Z powyższej analizy można wywnioskować, że największe różnice w rozprężaniu się powietrza pojawiają się na płytszych wodach (uraz powstały na mniejszych głębokościach będzie niósł za sobą większe spustoszenie w przestrzeniach powietrznych).[4]4[4]

Rozpuszczanie się gazów w płynach organizmu.

Inną ważną zależnością jest prawo Henry’ego które brzmi: "Stężenie rozpuszczonego gazu znajdującego się w równowadze z fazą gazową jest wprost proporcjonalne do ciśnienia wywierane przez ten gaz". Czytając tę definicję rozumiemy, że jeśli wzrasta ciśnienie gazu na granicy ciecz - gaz to wzrasta ilość rozpuszczonego gazu w tej cieczy.[5]5[5]

Zjawisko to obrazuje otwarcie butelki z gazowaną wodą. Każdy gazowany napój nasycany jest CO2 pod ciśnieniem. Po otwarciu butelki następuje zmniejszenie ciśnienia. Napój nie jest w stanie utrzymać nadmiaru CO2, który został rozpuszczony w wyższym ciśnieniu. Efektem zmniejszenia się ciśnienia będzie pojawienie się pęcherzyków gazu w roztworze. (rycina 3).

Rysunek 3 Powstanie pęcherzyków gazowych w gazowanej wodzie na skutek dekompresji ciśnienia[6]6[6]

Adrian Aleksandrowicz

Bibliografia:

  1. Krzyżak J..: Medycyna dla nurków w pigułce. Wyd. 4Front Sp. z o.o., Poznań 2022.
  2. Krzyżak J, Korzeniowski K..: Medycyna dla nurkujących. Wyd. 4Front Sp. z o.o., Poznań 2020.
  3. https://www.nurkomania.pl/nurkowanie_fizyka_prawo_henryego.htm dostęp: 11.12.2023 r. godz.: 19:00
  4. https://sjp.pwn.pl/slowniki/ci%C5%9Bnienie%20atmosferyczne.html dostęp: 01.12.2023 r. godz.: 16:00
  5. https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Boyle-a-i-Mariotte-a-prawo;3880108.html dostęp: 08.12.2023 r. godz.: 16:00

[1][1] https://sjp.pwn.pl/slowniki/ci%C5%9Bnienie%20atmosferyczne.html dostęp: 01.12.2023 r. godz.: 16:00

[2][2] Krzyżak J..: Medycyna dla nurków w pigułce. Wyd. 4Front Sp. z o.o., Poznań 2022.

[3][3] https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Boyle-a-i-Mariotte-a-prawo;3880108.html dostęp: 08.12.2023 r. godz.: 16:00

[4][4]Krzyżak J, Korzeniowski K..: Medycyna dla nurkujących. Wyd. 4Front Sp. z o.o., Poznań 2020.

[5][5] https://www.nurkomania.pl/nurkowanie_fizyka_prawo_henryego.htm dostęp: 11.12.2023 r. godz.: 19:00

[6][6] źródło: materiał własny

Używamy plików cookie

Na naszej stronie używamy ciasteczek, dzięki czemu jest ona dla Ciebie bardziej przyjazna i niezawodna. Korzystamy także z narzędzi analitycznych w celach statystycznych i marketingowych, aby dopasować treść reklam do Twoich potrzeb i zainteresowań. Twoja prywatność jest dla nas ważna. Więcej informacji na temat plików cookies znajdziesz w naszej polityce prywatności.